Các Bệnh thường Gặp Trên Cây Bưởi Năm Roi

Một số bệnh trên bưởi năm roi thường gặp cần phát hiện sớm để phòng trừ, nếu phát hiện muộn thì không thể cứu được, chỉ có thể chặt bỏ. Một vài loại sâu và nấm hay gặp trên cây có múi:

Sâu vẽ bùa: Phyllocnistic citrella Stainton

Thành trùng là loại bướm đêm nhỏ dài khoảng 2mm, cánh đều có rìa lông dài màu vàng ánh bạc. Sâu gây hại quanh năm, tập trung nhiều vào các đợt đọt non trong mùa khô.
Sâu non sau khi nở đục thành những đường hàm dưới lớp biểu bì và ăn phần nhu mô diệp lục, đường đục ngoằn ngoèo trên lá cây nên được gọi là sâu vẽ bùa. Sâu vẽ bùa còn là nguyên nhân lây lan bệnh loét trên cam quýt do vi khuẩn Xanthomonas campestris pv. Citri.
Phòng trừ:
▪ Tỉa cành và bón phân thích hợp để các đợt ra đọt tập trung để hạn chế sự lây nhiễm liên tục trong năm.
▪ Nuôi kiến vàng Occophylla smaragdina.
▪ Tạo điều kiện thích hợp cho ký sinh phát triển để hạn chế sâu hại.
▪ Khi mật độ sâu quá cao mới nên dùng các loại thuốc BVTV để phun.
▪ Phun dầu khoáng nồng độ 0,25-0,5%, phun khi cây vừa nhú đọt non, dầu được phun đều phủ khắp tán cây, phun đợt 2 vào 7-10 ngày sau.

Bệnh chảy mủ trên bưởi:

– Nguyên nhân: Trên thân do nấm Phytophthora sp gây ra. Trên quả do sâu hại có kim chích hút như bọ xít, ruồi vàng đục quả. Thường xuất hiện vào mùa mưa do thời tiết ẩm cao, đất ẩm thấp đọng nước. Xuất hiện cục bộ, không lan nhiều.

– Triệu chứng: Trên vỏ thân có đốm sậm màu, hơi ướt. Sau đó, vết bệnh chuyển màu nâu đỏ, vỏ bị nứt và chảy ứa ra các giọt nhựa trong vàng, phần gỗ tại vết bệnh cũng hóa nâu, làm lá vàng héo và rụng dần. Trên quả có xỉ mủ.

– Biện pháp phòng trừ: Trên thân: Vệ sinh vườn cây, tỉa bớt cành lá gần mặt đất, cành vô hiệu, cành sâu bệnh,… giúp cây thông thoáng, bón phân chuồng hoai mục, dùng vôi quét lên thân cây cách mặt đất khoảng 1m vào đầu mùa mưa để ngừa nấm tấn công thân. Khi phát hiện bệnh nên cạo sạch phần nhựa chảy và phần gỗ bị hư, sử dụng các loại thuốc hóa học: Aliette 80WP, Mataxyl 500WP, Ridomil-Gold 68WP quét trên thân, 2 – 3 lần, mỗi lần cách nhau 10 – 15 ngày. Trên quả: Phun thuốc diệt bọ xít, ruồi vàng.

Bệnh vàng lá greening:
Đây là bệnh rất quan trọng trên cây có múi. Ở nước ta bệnh đã phát triển mạnh từ năm 1994, cho đến nay bệnh đang là trở ngại lớn nhất cho nghề trồng cây có múi.
Tác nhân của bệnh: Do vi khuẩn Gram âm có tên là Literobacter asiaticum, sống trong mạch libe của cây và không thể nuôi cấy được.
Triệu chứng: Triệu chứng đặc trưng nhất của bệnh là hiện tượng vàng lá lốm đốm. Triệu chứng này thấy rõ ràng hơn ở lá già. Ngược lại ở các chồi non thì biểu hiện của hiện tượng là vàng lá gân xanh. Khi cây đã bị nhiễm bệnh thì trên cây có nhiều cành khô trông rất xơ xác. Trái ở cây bị bệnh thường nhỏ.
Truyền bệnh: Bệnh có thể được truyền qua nhân giống hay qua trung gian truyền bệnh là rầy chổng cánh Diaphorina citri.
Phòng trị:

Những cây có triệu chứng bệnh mà không có giá trị kinh tế thì nên đốn bỏ để hủy diệt nguồn bệnh.
Trồng cây giống sạch bệnh, cách ly nguồn bệnh, trồng cây chắn gió xung quanh vườn.
Phun thuốc để trừ rầy chổng cánh Diaphorina citri vào gian đoạn ra đọt, lá non nhằm hạn chế việc lây lan truyền bệnh từ rầy hoặc sử dụng thiên dịch trừ rầy chổng cánh.